Nghi lễ cúng tạ mộ là một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng trong văn hóa tâm linh, tinh thần của người Việt. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là cơ hội để các thế hệ con cháu gần gũi, tôn trọng và giữ gìn những giá trị văn hóa của gia đình và dân tộc. Vậy nghi lễ cúng tạ mộ là gì và cần chuẩn bị những gì cho lễ cúng tạ mộ? Hãy theo dõi bài viết của Đá tâm linh Việt dưới đây nhé!
Lễ cúng tạ mộ là gì?
Nghi lễ cúng tạ mộ là một truyền thống của người Việt từ rất lâu đời. Đây là một nghi thức để tôn vinh và tưởng nhớ đến tổ tiên và những người đã qua đời, cũng là dịp để thể hiện lòng biết ơn và sự đạo hiếu của con cháu đối với tổ tiên và những người đã ra đi.
Ngoài ra, lễ cúng tạ mộ còn là để cầu mong tổ tiên được yên nghỉ và phù trợ cho gia đình. Người Việt tin rằng nếu tổ tiên được an nghỉ thì con cháu mới có thể “an cư lạc nghiệp”. Do đó, lễ cúng tạ mộ thường được tổ chức vào các dịp đặc biệt như Thanh Minh và cuối năm. Nghi lễ cúng tạ mộ thường được tổ chức tại nghĩa trang hoặc nơi an táng để thể hiện sự tôn trọng đến người đã qua đời.
Các loại lễ cúng tạ mộ theo phong tục người Việt
Theo phong tục tập quán của người Việt, có 3 nghi lễ cúng tạ mộ phổ biến sau:
Lễ cúng tạ mộ cuối năm
Bắt đầu từ ngày đưa ông Táo lên trời 23/12 Âm lịch và kết thúc vào ngày 30 Tết Nguyên Đán ( ngày cuối cùng của năm cũ) sẽ quét dọn và cúng tạ mộ vào cuối năm, nhằm mời ông bà, tổ tiên về nhà ăn tết và cảm tạ các vị thần linh đã giữ gìn phần mộ an lành.
Nghi lễ cúng tạ mộ cuối năm là một trong những nghi lễ truyền thống của người Việt Nam, thường được tổ chức vào ngày 23, 24 hoặc 25 tháng Chạp âm lịch. Trong lễ cúng tạ mộ cuối năm, gia đình thường dọn dẹp sân đất, lau chùi bàn thờ, đặt hoa và trang trí lễ đài để chuẩn bị cho nghi thức cúng tạ mộ thể hiện sự tôn trọng, tri ân đến tổ tiên và góp phần tạo nên bầu không khí tết đoàn viên, ấm áp trong gia đình.
Lễ cúng tạ mộ mới xây cất xong
Lễ cúng tạ mộ mới xây cất xong là một nghi thức cúng tế truyền thống của người Việt Nam. Nó được thực hiện khi ngôi mộ hoàn thành, tượng trưng cho việc đưa người đã khuất về nơi an nghỉ cuối cùng. Lễ cúng tạ mộ mới xây cất xong thường được tổ chức bằng cách đặt một bàn thờ trên ngôi mộ mới và chúng ta thực hiện các nghi thức cúng tế như truyền thống.
Nghi lễ cúng tạ mộ mới xây cất xong bao gồm các hoạt động như làm sạch và trang trí ngôi mộ, đốt nhang, cúng các thức ăn và nước uống, đọc kinh và tụng niệm để cầu nguyện cho linh hồn của người đã khuất được an nghỉ tại nơi đây.
Lễ cúng tạ mộ đầu năm, Thanh Minh
Nghi lễ cúng tạ mộ đầu năm, hay còn gọi là Thanh Minh, là một trong những lễ hội truyền thống của người Việt Nam. Nó được tổ chức vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm, để tưởng nhớ, tôn vinh và cúng tạ các tổ tiên và người đã qua đời trong gia đình.
Theo tín ngưỡng dân gian, Thanh Minh là ngày các vị linh hồn được tự do rong ruổi trên trần gian, do đó lễ cúng tạ mộ đầu năm là dịp để cầu nguyện cho các vị linh hồn được an nghỉ, được thanh tịnh và được giải thoát khỏi kiếp luân hồi. Lễ cúng tạ mộ đầu năm thường được tổ chức tại các nghĩa trang và nơi an táng, trong không khí trang trọng và đầy ý nghĩa tâm linh.
Tại nghi lễ cúng tạ mộ đầu năm, người thân của người đã mất thường đem theo các loại hoa quả, đồ ăn, nước uống và đốt nhang để cúng tạ. Sau đó, họ thường đọc kinh và tụng niệm để cầu nguyện cho các vị linh hồn được an nghỉ, được thanh tịnh và được giải thoát khỏi kiếp luân hồi. Nghi lễ cúng tạ mộ đầu năm cũng là dịp để người thân sum vầy, tưởng nhớ đến những người đã mất và tôn vinh truyền thống của gia đình.
Vì sao phải làm nghi lễ cúng tạ mộ?
Người Việt có truyền thống uống nước nhớ nguồn, nên đây là nghi lễ mà gần như ai cũng biết. Ông cha ta cho rằng Âm an thì Dương mới thịnh chính vì thế chúng ta luôn nhớ đến nghi lễ cúng tạ mộ khi làm mộ đá, hoặc xây mộ, nâng cấp phần mộ cho người đã khuất.
Trước khi Tết đến, mọi người thường làm sạch nhà cửa để đón Tết. Tương tự như vậy, mộ phần của người thân cũng cần được sửa sang, chăm sóc vào dịp cuối năm. Làm nghi lễ cúng tạ mộ vào dịp này mang ý nghĩa nhớ ơn tổ tiên, mời người thân đã khuất về ăn Tết.
Đồng thời, đây là cách để con cháu cảm ơn thần linh, thổ địa, quan thần linh bản địa, chư vị tôn thần… đã cho người thân mình một mảnh đất để nương tựa. Theo quan niệm dân gian, lễ tạ mộ không chỉ đơn giản là cúng lễ tạ “các cụ” nhà mình, mà còn để cầu nguyện cho sức khỏe và may mắn cho con cháu.
Nghi lễ cúng tạ mộ cần sắm những gì?
Việc sắm những vật dụng cần thiết để thực hiện nghi lễ cúng tạ mộ phụ thuộc vào từng gia đình và vùng miền khác nhau. Tuy nhiên, những đồ dùng phổ biến bao gồm:
Bộ lễ cúng tạ mộ cần chuẩn bị các vật phẩm sau: 10 bông hoa hồng đỏ tươi, 3 lá trầu và 3 quả cau (cần chọn cành dài và đẹp), 1 mâm hoa quả to, 1 mâm xôi trắng trên đó bày gà luộc nguyên con (thường chọn giò hoặc là trống thiến), 0,5 lít rượu trắng và 5 chén đựng rượu, 10 lon bia, 2 bao thuốc lá và 2 gói chè (1 lạng/gói), 2 nến cốc màu đỏ để thắp khi làm lễ.
Phần mã gồm: 1 cây vàng hoa đỏ, 5 con ngựa 5 màu (đỏ, xanh, trắng, vàng, chàm, tím) kèm với 5 bộ mũ, áo và hia (loại to) cùng với đồ kèm theo như cờ lệnh, kiếm, roi. Mỗi con ngựa trang bị 10 lễ vàng tiền trên lưng, bao gồm tiền xu, vàng lá và các loại tiền âm phủ. Có 4 đĩa để tiền vàng riêng như sau: 1 đĩa để 3 đinh vàng lá và 1 đinh xu tiền, 1 đĩa có 1 đinh vàng lá và 7 đinh xu tiền, 1 đĩa có 9 đinh vàng lá và 1 đinh xu tiền, 1 đĩa có 1 đinh xu tiền.
Đối với vong linh, tùy thuộc vào giới tính và độ tuổi, có áo quần tương ứng để dâng tiến. Ngoài ra, còn có tiền âm phủ các loại kèm theo, tiền xu, vàng lá và các vật phẩm khác phù hợp cho nghi lễ cúng tạ mộ.
Chú ý rằng nếu phần mộ nhỏ thì cần thêm mâm và bàn để bày lễ sao cho phù hợp. Đối với nghĩa trang có nơi thờ thần linh Thổ địa riêng thì cần bày lễ hai nơi. Phần mã được bày ở nơi thờ thần linh Thổ địa, và có thể thay đổi tùy theo phong tục tập quán ở từng vùng miền.
Văn khấn cho nghi lễ cúng tạ mộ
Bài văn khấn cúng tạ mộ cuối năm
Văn khấn cúng lễ tạ mộ cuối năm 30 Tết để xin phép Thổ thần Thổ địa nơi đó cho ông bà về ăn Tết.
Kính lạy:
Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.
Ngài bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.
Ngài bản xứ thần linh Thổ địa tôn thần.
Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản ở trong xứ này.
Chúng con (Họ tên vợ, chồng) …………………………………………………….
Địa chỉ ……………………………..
Sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính viếng vong linh là:
(Tên của Ông, bà, cha mẹ v.v…):…………………………………………….. Tuổi………………..
Tạ thế ngày…………………… Phần mộ ký táng tại…………………………………………………………….
Nay nhân ngày……………… (Cuối năm hoặc ngày tết thanh minh, thăm mộ) con xin cúi lạy Thần linh đất này, Thành hoàng bản thổ nơi đây, đất lành chim đậu, đức dày thanh cao, giữ lành công lao, có kết có phát nhờ vào thần quan, tôn thần long mạch cao sang, nhị thập tứ hướng nhị thập tứ sơn quanh vùng.
Chọn đây an táng mộ phần, thỏa yên muôn thủa, hồng ân đời đời, gia ân mãi mãi không thôi, chúng con xin có vài lời cầu xin: Bái tạ thủ mộ thần quan, cho chân linh dưỡng cho hài cốt nguyên vẹn toàn, phù hộ con cháu trần gian, an khang mạnh khỏe ăn làm gặp may. Âm dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Phục duy cẩn cáo!
(Khấn 3 lần rồi đốt vàng tiền)
Bài văn khấn tạ mộ mới xây xong
Nam mô a di đà phật!
Con kính lạy:
Quan đương xứ thổ địa chính thần
Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,
Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ
Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.
Con kính lạy vong linh ….
Hôm nay là ngày…tháng…năm…, là tiết ngày khánh thành mộ chí…
Chúng con là:………
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……. hiện phần mộ an táng ở nơi này. Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối. Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ.
Nay nhân ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.
Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm : …. (đọc tên các đồ mã dâng cho vong)
Âm dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Bài văn khấn tạ mộ ngày giỗ
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần Quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Con kính lạy Tổ Tiên nội ngoại họ: …………………
Tín chủ (chúng) con là: ……………………
Ngụ tại: ……………………
Hôm nay là ngày ……… tháng ………. Năm…………
Là chính ngày Cát Kỵ của ………………………………
Thiết nghĩ ………. (dài) vắng xa trần thế, không thấy âm dung.
Năm qua tháng lại ngày húy lâm. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Ngày mai Cát Kỵ, hôm nay chúng con và toàn gia con cháu thành tâm sắm lễ, quả cau, lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án thành khẩn kính mời ………………
Mất ngày …………….. tháng …………. năm ……………
Mộ phần táng tại: ……………………
Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia cảnh hưng long thịnh vượng.
Con lại xin kính mời các vị Tổ Tiên nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá Thúc, Huynh Đệ, Cô Di, và toàn thể các Hương linh gia tiên đồng lai hâm hưởng.
Tín chủ con lại xin kính mời ngài Thổ Công, Táo Quân và chư vị Linh thần đồng lai giám cách thượng hưởng.
Tín chủ lại mời các vị vong linh Tiền chủ, Hậu chủ nhà này, đất này cùng tới hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Với các nội dung thông tin có trong bài viết trên đây, hy vọng sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi lễ tạ mộ cần sắm những gì rồi chứ. Nếu có bất kỳ đóng góp nào cho bài viết, quý bạn đọc hãy comment phía dưới, Bình Tùng Stone sẽ giải đáp bạn nhanh chóng.
Những lưu ý khi làm nghi lễ cúng tạ mộ
Nghi lễ cúng tạ mộ là một nghi thức tôn kính thần linh, tổ tiên và cầu mong cho sự bình an và tài lộc. Để chuẩn bị cho lễ tạ mộ, người tạ mộ cần phải chuẩn bị một bộ đồ cúng tạ và bài khấn phù hợp.
Khi cúng tạ mộ, người ta cần phải lưu ý một số điều như sau: Ngoài việc thắp hương và tôn kính tổ tiên của gia đình, người tạ mộ cũng cần lưu ý tới các phần mộ của dòng họ, nơi mà những người có mối quan hệ trên 5 đời (ngũ đại mai thần chủ) với gia chủ được thờ cúng. Do đó, người tạ mộ không chỉ cúng tạ cho nhà mình mà còn cần cúng tạ cho các người cùng họ và xung quanh khu vực mộ phần và mộ tổ.
Các lưu ý khi làm nghi lễ cúng tạ mộ:
- Các cụ già là những người thích hợp nhất để cúng khấn tổ tiên tại nơi phần mộ.
- Nên tránh đi tạ mộ trong trường hợp sức khỏe không tốt như phụ nữ mang thai, ốm yếu hay đau bệnh.
- Trẻ em dưới 10 tuổi không nên đến nghĩa trang.
- Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt không nên đi tạ mộ.
- Không nên đi tạ mộ vào thời gian quá sớm vì sương gió có thể không tốt cho sức khỏe.
- Nên tránh làm quá linh đình.
- Không nên ăn đồ cúng tại nghĩa trang vì điều này không vệ sinh và có thể gây ảnh hưởng đến dạ dày.
- Không nên đùa giỡn, nô đùa ở phần mộ.
- Sau khi đi tạ mộ, nên hơ lửa hoặc tắm nước gừng để xua đi hơi lạnh và âm khí.
Những lưu ý này giúp cho nghi lễ cúng tạ mộ được tổ chức đúng cách, tôn trọng và tri ân đối với người đã khuất, đồng thời mang lại bình an và may mắn cho gia đình.
Lời kết
Bài viết trên đã tổng hợp đầy đủ và chi tiết nhất về nghi lễ cúng tạ mộ. Hy vọng rằng sau bài viết này mọi người đã có thêm hiểu biết về nghi lễ truyền thống ý nghĩa này.
Nếu bạn muốn trùng tu hoặc xây dựng mộ mới cho người thân đã khuất của mình, bạn có thể liên hệ với Đá Mỹ Nghệ Tâm Linh Việt – một đơn vị chuyên sản xuất và thi công các sản phẩm đá như lăng mộ đá đẹp, kiến trúc đá, đồ thờ đá, linh vật đá, với chất lượng và uy tín cao.
BÀI VIẾT MỚI
